A recuperación posta en marcha polo Goberno de Lara Méndez do Humidal das Gándaras-O Ceao, un bosque de ribeira e un dos grandes patrimonios naturais de Lugo, obtivo o segundo premio na categoría de Medio Hídrico na segunda edición dos Premios de Boas Prácticas Locais pola Biodiversidade, otorgado pola Rede de Gobernos Locais+Biodivesidade, da Federación Española de Municipios e Provincias.

A alcaldesa de Lugo destacou que este galardón “é un recoñecemento as nosas actuacións ambientais ante os grandes desafíos que representan a mellora de vida da veciñanza e o cambio climático a través dunha posta en firme polos valores naturais do municipio, co fin de que se convertan nun novo motor de crecemento”.

A acondicionamento desta xoia natural de 5 hectáreas de extensión, que se enmarca no proxecto europeo LIFE Lugo+Biodinámico, supuxo preservar a súa rica diversidade para que sexa un espazo de esparcemento de veciños e visitantes ao integrarse no paseo periurbano da cidade, pero tamén con fins divulgativos e investigadores xa que acolle especies de flora e fauna de interese comunitario polo seu especial valor de conservación e grao de ameaza en Europa.

Por iso, o xurado deste premio valorou cuestións relativas ao impacto do proxecto nas condicións da vida silvestre e os ecosistemas naturais; a súa sustentabilidade, no sentido da incorporación de todos os aspectos de desenvolvemento sostible (sociais, ambientais, económicos e culturais) e o fortalecemento da participación cidadá e a promoción da igualdade e equidade dentro das condicións locais.

Tamén incidiu na súa capacidade exemplarizante e a súa posibilidade de desenvolverse con éxito noutros Gobernos Locais (transferibilidade); a súa permanencia xa que os seus resultados se manteñen no tempo, e a súa visión global ao integrarse a iniciativa nunha estratexia global do Concello de Lugo no desenvolvemento urbano sostible e a conservación do patrimonio natural.

Lugo, único municipio galego premiado, recibirá o galardón o día 12 de abril tras a celebración da IX Asemblea Xeral da Rede de Gobernos Locais +Biodiversidade.

Traballos de recuperación

O humidal forma parte do denominado Parque Lineal Verde que envolve toda a cidade, desde oeste a noroeste, seguindo os cursos fluviais de tres ríos Miño, Rato e Fervedoira, que o Concello de Lugo traballa para consolidar como un anel verde de protección ambiental e climática. Localízase tamén dentro da área de transición da Reserva da Biosfera Terras do Miño, a de maior extensión de Galicia.

No 1982, o humidal quedou legalmente afectado pola existencia dunha instalación militar. A restrición de usos e actividades nos seus espazos limítrofes mantívose vixente até o 2006, momento que marca o inicio dunha transformación acelerada da paisaxe. Ademais, durante as dúas últimas décadas viuse sometida a unha forte presión consecuencia do desenvolvemento industrial que a cidade de Lugo experimentou nesa área, o que significou unha redución crítica da superficie do humidal e dos seus valores ambientais pondo en grave risco a súa conservación e converténdoo nun ecosistema cun alto grao de fraxilidade.

Así mesmo, debido ao illamento e situación marxinal entre dous parques empresariais, o humidal foi usado de forma continuada como vertedoiro de residuos e cascallos incrementando a súa fraxilidade e provocando un impacto visual moi negativo.

O Goberno de Lara Méndez desenvolveu, tras a consecución do proxecto LIFE e co apoio do Campus Terra, un plan de recuperación co que desterrou as especies exóticas invasoras e alóctonas; saneou as especies autóctonas e repoboou con vexetación riparia, ademais de eliminar os residuos urbanos. Recentemente finalizaron os traballos de sinalización e a colocación de  paneis que explican a historia e diversidade deste humidal, de gran importancia ecolóxica porque permite regular a temperatura da auga, suxeita o terreo e achega refuxio e alimento aos animais acuáticos, anfibios e terrestres.

Ademais, á proposta da alcaldía, a Corporación acordou solicitar que este espazo sexa declarado Espazo Natural de Interese Local (ENIL) co fin de incrementar a súa especial protección como valor ambiental. Será o primeiro ENIL para o municipio de Lugo e o segundo da provincia.

Redes pola Biodiversidade

A Rede de Gobernos Locais+Biodiversidade agrupa aos Gobernos Locais españois comprometidos coa conservación e o fomento da biodiversidade, a protección do medio hídrivo, a restauración de espazos naturais degradados, a mellora da conectividade ecolóxica e a salvagarda dos ecosistemas.  Esta rede ten por obxecto a creación dun marco estable que impulse e promova, no conxunto dos Gobernos Locais españois, a adopción de políticas locais para a conservación e o uso sostible da biodiversidade e a conservación do patrimonio natural.

O Concello de Lugo aprobou a súa adhesión á Rede de Gobernos Locais+Biodiversidade en xullo de 2019.

Audio

• A alcaldesa de Lugo, Lara Méndez, sobre o "Humidal das Gándaras - O Ceao" | Descargar audio

Máis info

• Panel informativo sobre "Humidal das Gándaras - O Ceao" | Descargar pdf